In Op zoek naar vrede (2): Jeruzalem kijk ik terug op mijn bedevaart in november 2010. Ik bewandelde de Via Dolorosa ofwel de Weg der Smarten. Dat is de kruisweg van Jezus naar de berg Golgotha. Ik liep haar als symbool voor de twee jaar durende ziekte van mijn man Roel. Hij overleed op 23 november 2008. Hij werd 62 jaar.
Als kinderloos echtpaar zonder naaste familie waren Roel en ik op onszelf aangewezen. Om het lijden draagbaar te maken legden we het op het kruis van Christus. Ik schreef daarover in mijn boek ‘doorheen het leven, doorheen de dood’. Met het bewandelen van de Via Dolorosa sloot ik mijn rouwproces af.
Via Dolorosa in Jeruzalem, symbool van eigen lijden
We baden niet om genezing. We geloofden niet dat bidden helpt, Wel voelden we ons gesterkt door het geloof. Jezus had immers zelf het lijden ondergaan. Dat maakte Hem voor ons herkenbaar. Het gaf ons kracht. We worstelden niet met vragen over het waarom van Roels ziekte. We vonden berusting in ons geloof.
Geestelijke groei
Daardoor stonden we open voor Zijn leiding om de juiste stappen te zetten. Voor Roel leidde dat tot een enorme geestelijke groei. Zelf gaf het geloof mij de kracht om hem bij te staan en een nieuw leven op te bouwen.
Tijdens een retraite in het seminarie Tiltenberg keken we naar de kruiswegstatie. Deze verbeeldt de lijdensweg van Jezus op weg naar de berg Golgotha. Het van pijn vertrokken gelaat deed ons denken aan alle onderzoeken in het ziekenhuis. In het vallen onder het kruis herkenden we onze dieptepunten.
Evenals Maria
In Maria herkende ik mezelf. Ook zij keek machteloos toe. Langzaam sleepte ook haar grote liefde zich naar de dood. Ook de mensen langs de weg waren herkenbaar. Sommige keken alleen maar toe.
Zoals mensen aan ons vroegen hoe Roel het maakte. Verder hielden ze zich op een afstand. Sommige mensen hielpen Jezus. Zoals Simon van Cyrene die het kruis een stukje meedroeg. Daarin herkenden Roel en ik de mensen die ons echt bijstonden.
Hevig verlangen naar Via Dolorosa
Twee jaar na het overlijden van Roel wilde ik naar Jeruzalem. In mij brandde het hevig verlangen om de Via Dolorosa te bewandelen. Ik keek ernaar uit. Ik kon er zelfs niet van slapen.
Daarom schreef ik me in voor een bedevaart van Kerk in Nood naar het Heilige Land. Tijdens deze reis spraken we met diverse personen over het vredesproces. Zelf trok ik er vaak alleen op uit om zomaar met mensen op straat te praten.
Eenmaal in Jeruzalem liep alles anders dan dat ik verwachtte. De kruisweg loopt dwars over een Arabische winkelstraat. Het was als een zoemende zwerm bijen. Door haast gedwongen ontbrak de tijd om de lijdensweg in alle rust te bewandelen.
Kruisweg in Jeruzalem begint in moslimwijk
Verbaasd keek ik naar het begin van de kruisweg. Deze begint op de binnenplaats van de El-Omaryaschool in de moslimwijk van Jeruzalem. Zandkleurige gebouwen omgeven het plein.
Hier werd Christus ter dood veroordeeld Nu prijkt er trots een minaret. Symboliseert deze de eeuwige veroordeling van de islam over het christendom? Dat vroeg ik me af. Of is het juist een teken van verzoening?
Franciscaanse kapel
De tweede statie is een Franciscaanse kapel. Volgens het begeleidende boekje ‘Via Crucis’ nam Jezus hier zijn kruis op. ‘Hij droeg Zelf Zijn kruis de stad uit naar wat de Schedelplaats heet, in het Hebreeuws Golgotha. (Johannes 19:17),” las ik.
Veel tijd om te lezen kregen we niet. Onze geestelijke leider snelde voort. Hij wilde op tijd zijn voor de Heilige Mis in de geboortekerk. In een rap tempo behandelde hij twee staties tegelijk. Om de tekst te overdenken ontbrak de tijd.
Poolse kapel in Jeruzalem
We kwamen bij de derde statie. Een Poolse kapel markeert de plaats waar Christus voor de eerste keer onder het kruis viel. Naast mij knielde een charismatische groep katholieken. Ik sloot me bij hen aan. Ik had geen zin om de Via Dolorosa af te raffelen.
Bezorgd vroeg de leider van onze groep om bij hen te blijven. ‘Je bent in het Midden Oosten. Jeruzalem is een gevaarlijke stad.’ Ik gaf hem gelijk. Hij droeg de verantwoordelijkheid voor de groep. Intussen dacht ik: ‘Oneindig ver weg is mijn Trooster die mij levenskracht geeft.’(Klaagliederen 1:16).’
Op weg naar Golgotha in Jeruzalem
Ik voelde me gespannen. Op weg naar Golgotha zocht ik wanhopig naar vrede in mijn eigen hart. Volgzaam liep ik mee en bad. We kwamen voorbij de plaats waar Simone van Cyrene het kruis hielp te dragen. En de plek waar Veronica het zweet van Zijn gezicht wiste.
We snelden ons voort door een bazaar vol tierelantijnen en geroezemoes van stemmen. Het leidde mijn aandacht af. Ik kwam niet echt bij mijn gevoel. Gejaagd door de tijd leken we te vluchten voor het lijden. Achter me spraken mensen over andere exotische reizen. Zelf bleef ik bidden.
Ontsnappen in Jeruzalem
Ik dacht aan de ziekte van Roel. Ter nagedachtenis aan ons twee jaar durende lijdensweg liep ik nu de Via Dolorosa. Wat had ik me dit anders voorgesteld. Op tijd voor de Heilige Mis kwamen we bij de Grafkerk.
Daarna konden we kiezen. Of anderhalf uur in de rij staan om het graf te bezoeken. Of bazaars bezoeken. Over twee moesten we ons weer verzamelen bij de fontein. Ik zag een kans. Eerst vroeg ik aan de gids de naam van de fontein op te schrijven in het Hebreeuws en Engels.
Arabische markt van Jeruzalem
Daarna ontsnapte ik. Dwars over de Arabische Markt liep ik naar het begin van de Kruisweg. Ik ging hem in alle rust opnieuw lopen. Ik sloot me daarvoor aan bij een groep Charismatische Katholieken uit Polen.
We spraken elkaars taal niet. De liefde voor Christus maakte ons tot broeders en zusters. Samen knielden en baden we. Ook zongen we bij elke statie. Daarnaast namen we de tijd om de woorden te laten bezinken. Er kwam vrede in mijn hart.
Treden van Jeruzalem
Bij de negende statie leiden enkele stenen treden tussen twee kapellen naar buiten de stad. Voor mij zag ik het dak van de Heilige Grafkerk. Daar bevindt zich de rots waarop Zijn kruis stond.
In het zicht van Golgotha viel Christus hier voor de derde keer onder het kruis. En Hij bad: ‘Uw wil te doen, mijn God, verlang ik. Diep in mij koester ik Uw wet.’(Psalm 40:9) Ongeacht de omstandigheden koos Hij ervoor om Zijn kruistocht te voltooien.
Altaar
In de Heilige Grafkerk liep ik de trap op naar een rijk versierd in Oosterse stijl uitgevoerd altaar. Daaronder bevindt zich de rots van Golgotha. De rots heeft een grote scheur.
Deze herinnert aan de aardbeving die volgde op de kruisiging, terwijl het voorhangsel in de Tempel scheurde en de aarde verduisterde. ‘Het is volbracht’, stamelde hij vlak voordat Hij de geest gaf.
Ik bukte me voorover en drukte een kus op deze heilige plaats. Tranen welden in mij op. Daarnaast voelde ik ook dankbaarheid en innerlijke vrede. Ik had mijn kruisweg volbracht. Na het overlijden van Roel voelde ik me innerlijk verscheurd. Nu kon ik loslaten om verder te gaan
Niet de omstandigheden bepalen ons leven maar de wijze waarop wij daarmee omgaan. Zelf zijn we verantwoordelijk voor het leven dat we leiden. Zelf ook zijn we verantwoordelijk voor de vrede in ons eigen hart.
Op zoek naar vrede bezocht ik met Kerk in Nood in november 2010 Israel en Palestina. Mijn reis begon in Bethlehem.
Het verhaal over de zielsbeleving tijdens de wandeling over de Via Dolorosa is een voorbeeld
hoe de zoektocht naar het leiden van Christus
bevrijding en rust kan geven.
Helemaal mee eens.