Nazareth , november 2010. Op zoek naar vrede in een verscheurd land vinden we liefdevol onderdak bij de  Rosary Sisters. Vanaf het terras kijken we ’s avonds uit over de stad en de mooi verlichte kerk van Maria Boodschap. Hier vertelde de engel dat Maria een kind verwachtte. Ik wil de stad ontdekken en met haar bewoners spreken.

’s Morgens breekt er lichtelijk paniek uit onder de bedevaartgangers. Een van de deelneemsters is ziek. Gisteren kreeg ze veel zout water binnen tijdens een duik in de Dode Zee.
Nu wil ze naar het ziekenhuis. Ze spreekt nauwelijks Engels en vraagt of ik met haar meega. Ik maak me los van de groep. Mij wacht een hele dag vol ontmoetingen in Nazareth.

Naar het ziekenhuis

Samen met ene zuster Emerance ga ik met de patiënte naar het ziekenhuis van Nazareth. In haar zwarte habijt koerst de zuster behendig door het drukke stadsverkeer.
Eenmaal bij het ziekenhuis wacht een onderzoek van zo’n 2 ½ uur. Er blijkt niets aan de hand te zijn, maar we schrikken wel van de nota. Deze blijkt 250 euro te bedragen. Dat pikt zuster Emerance niet. Ze noemt het bedrag veel te hoog. Dankzij haar daalt de prijs al snel naar 150 euro.

In mijn eentje Nazareth verkennen

De vrouw gaat met zuster Emerance terug naar de Rosary Sisters. Met haar toestemming ga ik mijn eentje Nazareth verkennen. Zoals ik dat eerder dit jaar deed in Istanbul en Boedapest.
Ook nu weer heb ik ook nu een foldertje bij me met diverse bezienswaardigheden. Daarmee stap ik zomaar op mensen af. Ik vraag de weg aan moslims met een lange baard en joden met een keppeltje.

De leukste gesprekken in Nazareth

Zo ontstaan de leukste gesprekken. Wanneer ik door de straten van Nazareth slenter, trekt opeens een bordje mijn aandacht.
Het is van de zusters van Nazareth. Ze wonen in een enorm wit vierkant gebouw, zoals er zoveel zijn in Israël. Ik bel bij ze aan en ze heten me welkom. Ze nemen me mee naar een trap. Verrast daal ik af en kom in een onderaardse stad met straten en kapotte gebouwen. ”Dit is een van de meest bijzondere archeologische vondsten van de 19^e eeuw,” zegt de zuster en geeft me een folder.

Onderaardse stad in Nazareth

Ik lees dat in 1884 hier bij toeval onderaardse gebouwen werden ontdekt. Er lag een graf met een grote ronde steen ervoor. Een huis en bronnen. Bij het weghalen van een groot rotsblok steeg een geur van wierook op. Daaronder bleek zich een gebedsruimte te bevinden.
Nauwkeurig onderzoek wees uit, dat Byzantijnen in de 4^e eeuw hier een kerk bouwden. Daarvoor moesten ze een gegronde reden hebben. Het was een normaal huis en de omstandigheden voor de bouw waren slecht. De enige reden hiervoor was het feit, dat volgens verder onderzoek Jezus hier opgroeide.

Kruisvaarders bouwden in Nazareth een kerk

In de 8^e eeuw werd de kerk verwoest om plaats te maken voor een moskee. In de 12e eeuw bouwden de Kruisvaarders boven op de ruïne van de oude kerk een nieuwe. Na de verloren slag bij Hattin (4 juli 1187) verlieten de Kruisvaarders Nazareth.
Tot drie maal bouwden moslims op deze plaats een moskee. Steeds werden deze op mysterieuze wijze verwoest. Uiteindelijk bouwden de moslims aan het eind van de 17^e eeuw hun moskee op een andere plaats. Twee eeuwen later vestigden de Zusters van Nazareth zich hier.

Een Baptist in Nazareth wijst me de weg

Eenmaal weer buiten raak ik in gesprek met een aardige man.Hij vertelt me een Baptist te zijn en loopt met me mee naar een bron. Vervolgens wijst hij mij de weg naar de Grieks Orthodoxe Kerk van de Annunciatie.
Deze kerk bevindt zich bij een bron aan de rand van de stad. Volgens de Grieks Orthodoxe Kerk verscheen hier de engel Gabriël aan Maria . Daarna verscheen hij nog een keer toen ze naar huis liep.

Verschil in religie

Volgens de katholieken verscheen de kerk in haar huis midden in het centrum van Nazareth. Daar bouwden ze de Katholieke kerk van de Annunciatie. Zo heeft iedere religie zijn eigen verhalen.
Zelf geloof ik in een God van liefde. Ik geloof niet dat Hij onderscheid maakt tussen mensen van welke religie dan ook. Mensen doen dat wel met als gevolg oorlogen en andere ellende.

Melkitische kerk

Terug in het centrum wijst een lid van de Melkitische Kerk (Grieks-Orthodox) mij de weg naar de synagoge. In de Synagoge las Jezus als kind voor uit Jesaja 61  ‘De Geest van God de Heer rust op mij, want de Heer heeft mij gezalfd.”
Bij de Mensa Christi rust ik even uit. Binnen in deze Franciscaanse kerk bevindt zich een enorme kalkstenen rots. Volgens de overlevering at Jezus hier met zijn discipelen. Door de eeuwen heen lieten duizenden pelgrims op deze rots inscripties achter.
Mij valt iets bijzonders op. Zowel jong als oud maakt bij het passeren van deze kerk eerbiedig een kruisteken. Dat zie ik ze trouwens ook bij andere kerken doen.

Tromgeroffel in Nazareth

Opeens hoor ik tromgeroffel. Ook speelt iemand op een fluit. Het betreft een groep pelgrims uit Eritrea. Ze gaan al dansend naar de kerk van de Annunciatie (1954). Sommige van hen dragen lichtblauwe kleding. ”Dat zijn onze priesters’‘, vertelt een van hen aan mij.
Ze dansen en zingen ter ere van God.Al snel doe ik met hen mee.
Bij de kerk aangekomen lees ik daarop de woorden “verbum caro factum est.”
Dat betekent: het Woord is vlees geworden. Binnen zie ik prachtige mozaïeken van Maria.  

In Nazareth proosten op God/Allah

In een van de smalle straatjes achter het plein koop ik een broodje falafel. Er komen hier bijna alleen maar bewoners van Nazareth. Met handen en voeten maak ik me verstaanbaar. Niemand spreekt hier Engels. Gastvrij schenkt de vrouw voor mij een glaasje water in.
Ze wijst naar de twee trouwringen om mijn pink. Door naar de hemel te wijzen maak ik haar duidelijk dat mijn man in de hemel is. Ze pakt mijn hand en wijst ook naar de hemel. Ik begrijp dat haar man ook in de hemel is. Samen toosten we op onze beide mannen bij Allah ofwel bij God.

Onze tolk in Nazareth

Er komt een klant binnen. Hij spreekt Engels en gaat voor ons tolken. Ik vertel haar over al die mensen die ik vandaag ontmoette. Van de rooms-katholieke zusters tot de melkiet en nu met haar als moslim.
Dan vraag ik haar:  “Waarom kan er geen vrede zijn? Ik heb vandaag zoveel mensen van allerlei geloven ontmoet en allemaal zijn ze vriendelijk.”
Even wacht ze en geeft dan haar antwoord. ”Wij gewone mensen willen wel vrede en kunnen met elkaar ook in vrede leven. Maar tja…wie zijn wij? Het geruzie komt vooral van de mensen die hoger zijn dan wij.”

Tips:
Overnachten in Nazareth:
Rosary Sisters, Nazareth,

cultuur:
Sisters of Nazareth; ook hier kan je overnachten.

Op zoek naar vrede bezocht ik ook Bethlehem .
Vrede in mijn hart vond ik in Jeruzalem.
Aan het eind van deze reis vroeg ik me af:
komt er ooit vrede in Jeruzalem als stad van wereldreilgies?