Zwitserland zie je op zijn mooist met de Rhaetische Bahn. Zo heet de Zwitserse spoorwegmaatschappij waarmee wij van 20- 24 juni 2015 een rondreis maakten door het land van Wilhelm Tell. Comfortabel gezeten in een panoramawagen van de Bernina Express, Matterhorn Bahn en Glacier Express verkenden we Oost Zwitserland. Van Davos naar Lugano, Locarno, Zermatt en tenslotte weer naar Davos. Met 2300 km trein vormt de Rhaetische Bahn het dichtste spoorwegnet ter wereld.

Zwitserland zien met de Bernina-Express

De rondrit door Zwiserland in de panoramatreinen van de Rhaetische Bahn beginnen we in Davos met de Bernina-Express. Via st.Moritz en Valposchiavo reizen we naar Tirano en verder met de Berninabus van de Rhaetische Bahn langs het Comomeer naar Lugano. Met maar liefst 55 tunnels en 196 bruggen in Zwitserland behoort de Bernina-lijn tot het werelderfgoed van Unesco.

Albula; Zwitserland trots op werelderfgoed

Langzaam en bedaard rijdt de Bernina-Express van de Rhaetische Bahn door de Albula. Zes hoge viaducten, drie spiraal- en twee tunnels maken het hoogteverschil van 400 meter mogelijk. Sinds de zomer van 2008 behoort dit traject van de Rhaetische Bahn in Zwitserland tot het werelderfgoed van Unesco.
Opeens dringt het verleden zich in alle hevigheid aan mij op. Hier was ik als kind van tien samen met mijn ouders. Ik zie nog hoe mijn vader genoot van de vele haarspeldbochten, de bossen en de met sneeuw bedekte toppen van de Albulapass. Het waren de jaren ’60-70. In 1983 kwam hier de Albulatunnel, nu de tweede hoogste tunnel van Europa.

Engadin, sprookjesachtig Zwitserland

Dan komt de Rhaetische Bahn in Engadin. De menukaart vermeldt een Engadiner notentaart.De Rhaetische Bahn steeft ernaar om zoveel mogelijke specialteiten en wijnen uit een betreffende streek aan te bieden. Dat wordt dus voor ons koffie en gebak.
De Bernina-express van de Rhaetische Bahn passeert Pontresina met de Morteratsch gletsjer. Namen uit mijn jeugd. Namen uit de tijd dat het nog goed was. We wisten nog niet dat mijn moeder enkele jaren later een soort tienrittenkaart kreeg voor enge ziektes. Liefst achttien jaar lang zou ze ziek zijn. Nu na zoveel jaren ben ik hier weer en wil alleen maar genieten.

Zwitserland: Bernina

Door het zachte gedeng-gedeng van de trein word ik door slaap overmand. Ik wil wakker blijven. Alles zien terwijl de Rhaetische steeds hoger klimt langs het gletsjermassief van de Bernina. Bij het hoogtepunt Ospisizio Bernina stappen we even naar buiten in een wereld van verhard sneeuw, water en woeste rotspartijen. Met op de achtergrond grote joekels van de bergen met hun eeuwige sneeuw.

Valposchiavo

Eenmaal weer binnen houd ik mijn jas aan en de camera in de aanslag om niets te hoeven missen van dit steeds wisselend natuurschoon. Dan weer zien we een waterval om even later te verdwijnen in een tunnel.
Zo dalen we met de Rhaetische Bahn maar liefst 2200 meter af over een spoorlijn vol bochten naar het dal Valposchioavo. Parmantig steken de drie torens van het plaatsje Poschiavo omhoog. Het zijn de torens van kerk, raadhuis en klooster. We zijn nu in Italië.

Rhaetische Bahn: Bernina-bus

Bij Tirano met zijn natuurlijk ontstane meer verandert het landschap radicaal. Rotsen verdwijnen in een landschap vol druivenstokken voor de verrukkelijke wijn Valtellina. In Tirano stappen we over in de Berninabus van de Rhaetische Bahn.

Rhaetische Bahn: Centovallibahn

Er wacht ons een mooie rit langs de rand van het Comomeer en verder naar Lugano. Daar stappen we de volgende dag over op de trein naar Giubascio en Locarno. Daar maken we een prachtige reis over de smalspoorbaan van de Centovalli naar Brig en met de Matterhorn Gotthard Bahn naar Zermatt om daar tenslotte over te stappen op de Glacier Express van de Rhaetische Bahn naar Davos.

Rhaetische Bahn: Glacier Express

Tijdens de acht uur durende reis met de Glacier Express verbazen we ons om de kunst om op de meest bizarre plaatsen spoorwegen aan te leggen, bruggen te bouwen en tunnels te graven. De lijn behoort tot de mooiste spoorlijnen ter wereld en verbindt Zermatt met st Moritz/Davos. Steeds weer klingelt er een belletje als signaal om via de audi een verhaal over de betreffende locatie te horen.

Matterhorn

De Rhaetische Bahn vertelt me over het ontstaan van de Matterhorn (4478 m) een legende. “Over steen en rots liep God. Bij elke stap zette hij behoedzaam zijn stok in het steen. Totdat het onderste deel afbrak en bleef steken in het steen. Alleen de top stak nog boven de grond. Ze noemden deze de Matterhorn, die in 1865 voor het eerst beklommen werd. In het kader van dit 150 jarig jubileum vinden in 2015 allerlei festiviteiten plaats.
Dankzij de Rhaetische Bahn beleven we door te zien niet alleen de wereld van de natuur om ons heen, maar door te horen ook het verleden. Genieten doen we vooral van de fauna en de flora in deze wereld van bergen, sneeuw, ijs en woeste waterpartijen.

Zwitserland Eiger

Vanuit de panoramatrein van de Rhaetische Bahn zien we een bekend trio: de Eiger, Mönch en Jungfrau. De imponerende Aletsgletsjer heeft een dikte van 900 meter. Terecht behoort deze bergmassa tot het Werelderfgoed van Unesco. We passeren autovrije plaatsen en zien stoeltjesliften naar uitgangspunten voor wandelwegen.
Ik zie mijn ouders nog wandelen in deze besneeuwde wereld. Er bestond nog geen atoomdreiging. Het enige waardoor de bewoners zich hier bedreigd voelden was de toename van de gletsjer. Tot God baden ze om hen te beschermen.
Later zagen ze vooral het voordeel. Het toenemende ijs vergrootte niet alleen het drinkwaterreservoir maar ook de toestroom van toerisme. De bewoners baden nu voor groei van de gletsjer.

Andermatt

De Rhaetische Bahn noemt het 10- tot 200 miljoen jaar oude berglandschap ”een schatkamer vol bergkristal, topaas en ander gesteente.” In Andermatt sloten mensen in de 12 eeuw in naam van God een verbond van leven goed en bloed. Dit vormde de geboorte van Zwitserland.
Hun heimatmuziek horen we op kanaal 8 van de audi. De muziek verhoogt de sfeer aan boord terwijl om ons heen de geur van knoflook. kruiden en gebakken vlees met groente de ruimte vult. Het is etenstijd. Voor de prijs van € 43,00 serveert de Rhaetisch Bahn een drie gangen menu met regionale specialiteiten en voor dezelfde prijs een driegangen wildmenu.

Alpenhoornblazen

In Dissen wacht ons een verrassing. Mensen in plaatselijke klederdracht brengen ons en aubade. Grote hilariteit ontstaat wanneer we op de alpenhoorn mogen blazen. Uiteraard doet ook mijn vriend Peter Lasschuit mee om even daarna de muzikanten te verassen met liedjes op zijn mondharmonica.

Heidi

Al rijdend door het land van Heidi brengt de Rhaetische Bahn ons via Chur , de oudste plaats van Zwitserland, terug naar Davos. In gedachten zie ik Heidi, de heldin uit mijn jeugd. Haar wereld waren de bergen.
Chur met zijn 220 miljoen jaar oude bergen vol mineralen en kletterende waterpartijen staat ook wel bekend als het water slot van Europa. Het van het water gemaakte en aan boord van de Rhaetische Bahn geserveerde bier Calanda Edelbräu (CHF 5,10) en mineraalwater (CHF 5,80)smaken verrukkelijk.

Landwasserviadukt

Bij Chur rijden we over het hoogtepunt van de Glacier Express: het Landwasserviadukt. Een indrukwekkende brug met een lengte van 142 meter en 65 meter hoogte en vijf stenen peilers in een bocht van 100 meter radius.

Steenbok

Op een rots zien we een steenbok. Telde de streek in 1900 nog slechts honderd steenbokken, nu zijn dat er 4000 dankzij hun beschermde natuurpark. In de rijke wereld van bergflora en bergfauna keren we terug naar Davos.
Voor een laatste blik nemen we de volgende dag de tandradbaan naar Schatzalp. Vanaf het terras kijken we uit over het bergmassief met zijn besneeuwde toppen. Daarboven vliegt een buizerd. Vrij, onbevangen en zelfverzekerd. Voor ons een mooi afscheid van een schitterende reis door Zwitserland.

Treinreis Zwitserland

• Valtellina:een bergdal in Noord-Italië, dat het grootste deel van de provincie Sondrio in beslag neemt. De lengte van het dal is ongeveer 119 kilometer.Met de bus van de Rhaetische Bahn rijd je in een paar uur door dit dal. Tip: probeer er een dag of meer bij te boeken.
• Schatzalp; Davos, bij overnachting in een hotel in Davos krijg je een gratis ticket voor een bergbaan. De mooiste vonden wij die naar Schatzalp,

Wist je dat?

Wist je dat Zwitserland één van de dichtste netwerken van openbaar vervoer ter wereld heeft? Zwitserland heeft een zeer uitgebreid spoorwegnet dat beroemd is vanwege de hoge punctualiteit. Postbussen, bussen, trams, veerboten en kabelbanen vullen dit netwerk aan.

Wil je meer weten over de  Rhaetische Bahn? Kijk dan op de website van de Rhaetische Bahn . Zoek je een treinreis dichter bij Nederland? Ga dan eens met de ICE naar Frankfurt. Vanaf CS Amsterdam ben je er in 4 uur. Tip voor een nostalgische treinrit: de stoomtram Hoorn-Medemblik.