Chirurg Frank IJpma in de Waag tijdens Rembrandt virtual reality
Chirurg Frank IJpma staat aan de snijtafel met collega’s uit de 17e eeuw. Betreft dit een reïncarnatie? Nee, het betreft een samenwerking tussen het Mauritshuis en de Nationale Nederlanden. Samen ontwikkelden ze de App Rembrandt Reality.
De waag van Amsterdam, pal onder het dak beleefde chirurg Frak IJpma de anatomische les van Rembrandt
Dankzij de App ‘Rembrandt Reality’ stap je zelf in het werk ‘de Anatomische les van dokter Nicolaes Tulp’ (1632). Het beste beleef je dit op de plek waar het gebeurde: pal onder het dak van De Waag in Amsterdam. Zoals ook chirurg Frank IJpma ervoer.
Chirurg Frank IJpma in het Anatomisch theater
Na een aantal luie treden volgt een steile trap met een bocht. Helemaal bovenaan pal onder het dak van De Waag bevond zich het anatomisch theater van dokter Tulp. Hierheen sjouwden dragers het lijk van de opgehangen crimineel Aris Kid.
Boven bevond zich het anatomisch theater van dr Tulp. Als 25-jarige schilderde Rembrandt het in 1632 in opdracht van het chirurgijnsgilde. Het lijk van Aris Kid (Adriaan Adriaanszn) ligt er niet meer. Ook de toekijkende chirurgijnen zijn dood en begraven. Slechts de wapenschilden van de bestuursleden van het chirurgijnsgilde zijn nog te zien.
De Waag met de wapenschilden van de chirurgijnen
Chirurg Frank IJpma beleeft de anatomische les uit 1632
Voor een zwart doek staat chirurg Frank IJpma. Voor zijn ogen vult het anatomische theater zich met het lijk en de heren van toen. , Vanuit het hiernamaals keren ze terug. Niet gedragen op engelenvleugels, maar dankzij een tablet en de app Rembrandt Reality.
Chirurg Frank IJpma bestudeerde in De Waag de anatomie van een arm
Opmars naar De Nachtwacht
Rembrandt schilderde ‘De anatomische les van dr. Nicolaes Tulp’ in opdracht van het Amsterdams chirurgijnsgilde. Zij vonden vooral zichzelf belangrijk. Het doek vormde de opmars naar De Nachtwacht.
Chirurg Frank IJpma, meekijken met collega’s uit 17e eeuw tijdens Anatomische les, van professor Tulp
Chirurg Frank IJpma over de festivals van het chirurgijnsgilde
Op het doek ontbreekt publiek. ‘Eens per jaar konden zij een toegangskaartje kopen om tijdens anatomische lessen toe te kijken. Het anatomisch theater bood daarvoor te weinig plaats. Daarom organiseerde het gilde deze festivals in de buitenlucht’, vertelt chirurg Frank Ijpma.
Het maakte de mensen los van het allesomvattende idee van God. De Bijbel gold niet langer als de verklaring voor alles. De mens ging op zoek naar de tastbare werkelijkheid en zo werd het lichaam binnenstebuiten gekeerd.
Chirurg Frank IJpma en zijn passie voor historie
Chirurg Frank IJpma heeft als specialisatie de behandeling van schouder, elleboog, hand- en pols letsels vooral veroorzaakt door een ongeval. Daarnaast bezit hij een passie voor de historie van de heelkunde. Hij onderzocht en schreef over wereldberoemde ‘anatomische lessen’. Dat zijn groepsportretten van de chirurgijns, die in de 17e en 18e eeuw door bekende Hollandse meesters gemaakt zijn.
Bijzondere avond in het Mauritshuis met chirurg Frank Ijpma
Donderdagavond 11 april heeft het Mauritshuis een speciale gast voor de Maurits&-event op de donderdagavond. Voor dit event dat zes keer per jaar wordt gehouden heeft het museum chirurg Frank IJpma (1980) uitgenodigd als gastdirecteur.
Tijdens deze Maurits&Frank-avond brengt het Mauritshuis De anatomische les van Dr Nicolaes Tulp tot leven in een twee uur durend programma vol verrassende activiteiten. Tijdens zijn Maurits&-avond zal IJpma uit de doeken doen wat het verhaal is achter Rembrandts meesterwerk, de afgebeelde chirurgijns, het lijk en de ontleding, en legt hij een link met de huidige heelkunde.
De Anatomische les van Rembrandt beleef je het beste waar het gebeurde: de Waag van Amsterdam
Dankzij de App Rembrandt Reality sta je oog in oog met:
● Chirurgijn Jacob Blok: hij amputeerde eens het verkeerde been. Dankzij goede contacten kreeg hij alsnog een functie in het gasthuis;
● Jacob de Witt samen met dokter Tulp deed hij acht uur over het ontleden van een arm;
● Frans van Loenen: hij steekt boven de groep uit. In 1620 legde hij de meesterproef af en was drie keer in ondertrouw met steeds weer een andere dame.
● De App is gratis te downloaden in de Apple Ap Store en Google Play store
● Het echte schilderij zie je in het Mauritshuis in Den Haag.
● Tip: tot 10 juni 2019 toont het Rijksmuseum al zijn Rembrandts tijdens de expositie Alle Rembrandts.
Wist je dat?
Wist je dat een chirurgijn vroeger niet in een ziekenhuis werkte? De heelkundigen deden hun werk in kleine winkeltjes verspreid door de stad. Daar behandelden ze met de hand allerlei kwalen. Ze pasten aderlating toe met een door hen zelfgemaakte scalpel. ‘Pas na het slagen voor de meesterproef mocht je zelf een winkel starten’ vertelde chirurg Frank IJpma.
Rembrandt Reality betreft een samenwerking tussen het Mauritshuis en de Nationale Nederlanden.