Vorstelijk genieten in Brielle. Dat doet het Huis Oranje-Nassau al eeuwenlang in deze vestingstad en op Voorne-Putten. Vanaf de Vader des Vaderlands tot het huidig koningsgezin. Hoe die speciale band ontstond? Dat ontdek je in het Historisch Museum Den Briel. Tot en met 28 augustus zie je daar de expositie ‘’Het Huis Oranje-Nassau in Brielle en op Voorne-Putten. ”

Vorstelijk genieten in Brielle zat er voor mij en Peter even niet in op 11 juni. Die dag opende dr. Paul Rem de expositie ‘’Het Huis Oranje-Nasssau in Brielle en op Voorne-Putten. Zelf waren we snipverkouden en bleven daarom thuis. Een week later stuurde museumdirecteur Marijke Holtrop aan mij de catalogus.

Vorstelijk genieten: Het Huis Oranje-Nassau in Brielle en op Voorne-Putten  

Na het dankwoord aan de diverse bruikleengevers volgt het voorwoord van dr Paul Rem. Als senior conservator van Paleis Het Loo schonk hij een portret van koningin Wilhelmina in bruikleen. Zij bezocht Brielle en Voorne in 1914 en n 1922.
Paul Rem noemt ons vorstenhuis en Brielle ‘’een even oude als solide combinatie. En dat sinds de roemruchte inname van Den Briel op 1 april 1572. Het Historisch Museum Den Briel eert met deze expositie deze bijzondere relatie’’, Aldus Rem.  

Vorstelijk genieten in Brielle: de Vader des Vaderlands  

Willem van Oranje kwam voor het eerst één jaar en 2 ½ maand na de inname in Brielle. Dat was op 13 juni 1573 en hij verbleef er drie dagen om de vestingwerken bekijken. Waar nodig liet hij deze versterken.
Brielle lag immers aan de monding van de Maas. Daardoor was ze niet alleen een frontierstad maar ook de poort tot het gewest Holland en Engeland. Op 12 juni 1575 trouwde Willem van Oranje in de Catharijnekerk van Brielle met Charlotte de Bourbon. Daarmee raakte het Huis Oranje-Nassau voor altijd verbonden met deze mooie vestingstad. 

Vorstelijk genieten in Brielle: Miniatuurportret Prins Willem V

Peter en ik genieten altijd intens van miniatuurkunst. Ik vind het altijd razend knap dat kunstenaars op een pieterpeuterig voorwerp iets moois kunnen schilderen. Vanaf de 17^e eeuw raakte deze kunst ook populair aan het stadhouderlijk hof in Den Haag.
De kunstenaars schilderden met waterverf kleine portretjes op schilderden de Op perkament of papier werden met waterverf kleine verfijnde portretjes geschilderd op perkament of papier. Later gebeurde dit zelfs ook op ivoor. De expositie ‘’Het Huis Oranje-Nassau in Brielle en op Voorne-Putten’’ toont een miniatuur van prins Willem V. Hij was toen acht jaar.    

Het Huis Oranje-Nassau en Brielle vanaf 1815

Tijdens de Franse tijd (1795-1813) leefden de prinsen van Oranje als ballingen in Duitsland. Voor langere tijd kwamen ze niet naar hun geliefde Brielle. Het vorstelijk genieten in deze plaats hervatte zich op 13 juni 1815. Op die datum bezocht koning Willem I Brielle als onderdeel van een militaire inspectietocht.
De aanleiding was de terugkeer van keizer Napoleon. Deze gevreesde veroveraar was op 26 februari 1815 ontsnapt van Elba. Zijn expansiedrift bedreigde het voortbestaan van het in 1813 opgerichte koninkrijk Nederland.  De vrees bleek ongegrond want op 18 juni 1815 werd Napoleon definitief verslagen tijdens de Slag bij Waterloo.

Aankomst in Brielle van koning Willem III

Vorstelijk genieten in Brielle dat deden ook koning Willem III en zijn zoon prins Willem op 1 april 1872. Op die dag vierden ze de 300-jarige herdenking van de inname van Brielle. Dat was inmiddels uitgegroeid tot een nationaal festijn. Ze vierden het niet alleen in Brielle maar ook in tal van andere plaatsen.
Lous de Burbure (1837-1911) schilderde de aankomst. Hierop zie je de rede van Den Briel. De vlaggen links en rechts zijn van oorlogsschepen. Centraal bevindt zich het koninklijk stoomjacht Leeuw.  Daarmee kamen koning Willem III en prins Willem naar Brielle.

Onthullen van de Nimf op het Asylplein

Vorstelijk genieten in Brielle doen Peter en ik als gewone burgers nog steeds van het Vrijheidsbeeld De Nymf. Dit staat op het Asylplein. Dat asiel hier bood onderdak aan zieke en gebrekkige zeelieden. De eerste steen werd gelegd door Koning Willem III en prins Willem op 1 april 1872. 
Ruim een jaar later onthulden beiden het bronzen vrijheidsbeeld De Nimf. Tijdens hun bezoek op 1 april 1872 zagen ze al het door J.Ph. Koelman ontworpen gipsen schaalmodel. Nu onthulden ze het als een eerbetoon aan de in 1572 verkregen vrijheid.      

Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima

Koning Willem-Alexander dankt deels zijn koningschap aan de historische gebeurtenissen in Brielle. Zijn portret ontbreekt dan ook niet op de expositie ‘’Het Huis Oranje-Nassau in Brielle en op Voorne-Putten.’’  
Het portret is geschilderd door de inmiddels overleden Brielse kunstenaar Krijn van Driel. De opdracht daartoe verkreeg hij in 2013 van de toenmalige burgemeester Betty van Viegen. Achter de koning staat koningin Máxima. Dit werk siert doorgaans het de raadszaal van het oude stadhuis van Brielle.  

Vorstelijk genieten in Brielle:

• Burgemeester Gregor Rensen toonde ons in oktober 2017 de vestingstad Brielle.
• Op 12 juni 1575 was de huwelijksinzegening van Willem van Oranje met Charlotte de Bourbon in de Catharijnekerk van Brielle.
• Koning Willem Alexander Brielle opende in Brielle het jubileumjaar 1572.
• De catalogus ‘’Het Huis Oranje-Nassau in Brielle en op Voorne-Putten’’ is een aanrader. Ze bevat veel informatie en prachtige illustraties. Ze werd samengesteld door Marijke Holtrop en Erik Swart. ISBN/EAN 978-90-832130-1-9.  

Wist je dat?

Het Historisch Museum Den Briel het initiatief nam tot de eerste Oranjeroute van Nederland? Dit naar aanleiding van de expositie ‘’Het Huis Oranje-Nassau in Brielle en op Voorne-Putten.” Deze is te zien tot 28 augustus 22 maar de route kent geen looptijd.

Kijk voor meer informatie op de website van Historisch Museum Den Briel.